Zabezpieczenie kredytu - zastaw na zasadach ogólnych

Zabezpieczenie kredytu polega na zapewnieniu bankowi zwrotu należności z tytułu udzielonych kredytów. Pomijając zasadniczą formę zapewniania spłaty kredytu w postaci zdolności kredytowej to zabezpieczenie kredytu sprowadza się także do zmniejszenia indywidualnego ryzyka kredytowego, czyli ryzyka wynikającego z braku spłaty pojedynczego zobowiązania.

Jednym z rodzajów prawnego zabezpieczenia kredytu jest zastaw na zasadach. Jest to powszechnie występujące zabezpieczenie rzeczowe spłaty kredytu.

Zabezpieczenie kredytu w tej postaci to możliwość ustanowienia przez kredytobiorcę zastawu na zbywalnych rzeczach ruchomych lub prawach, na podstawie którego bank będzie mógł dochodzić zaspokojenia z tej rzeczy, z pierwszeństwem przed wierzycielami osobistymi właściciela rzeczy. Nie ma tu znaczenia czyją własnością się stała rzecz z ustanowionym zastawem. Ma to znaczenie w przypadku kolizji między prawem zastawu a prawem wynikającym ze zobowiązania. W tej sytuacji rozstrzygnięcie jest na korzyść zastawu.

Zastaw na zasadach ogólnych ustanawiany jest poprzez zawarcie umowy pomiędzy bankiem a właścicielem rzeczy oddawanej w zastaw i wydanie rzeczy. Zastaw może także zabezpieczać wierzytelności przyszłe.

Zgodnie z art. 310 k.c. jeżeli w chwili ustanowienia zastawu rzecz jest już obciążona innym prawem rzeczowym, zastaw powstały później ma pierwszeństwo przed prawem powstałym wcześniej, chyba że zastawnik działał w złej wierze.

Przedmiot zastawu może być własnością kredytobiorcy lub osoby trzeciej. Obciążona zastawem rzecz powinna być wydana bankowi lub określonej osobie trzeciej. Wydanie rzeczy następuje poprzez jej wręczenie.

Zastaw może być ustanowiony na maszynach, urządzeniach, zapasach, towarach lub ruchomościach stanowiących majątek osoby fizycznej dającej zabezpieczenie, z zaznaczeniem, że mogą być one przedmiotem obrotu, jak również posiadają określoną wartość majątkową.