Zabezpieczenie kredytu - zastaw rejestrowy

Zabezpieczenie kredytu polega na zapewnieniu bankowi zwrotu należności z tytułu udzielonych kredytów. Pomijając zasadniczą formę zapewniania spłaty kredytu w postaci zdolności kredytowej to zabezpieczenie kredytu sprowadza się także do zmniejszenia indywidualnego ryzyka kredytowego, czyli ryzyka wynikającego z braku spłaty pojedynczego zobowiązania.

Jednym z rodzajów prawnego zabezpieczenia kredytu jest zastaw rejestrowy. Jest to powszechnie występujące zabezpieczenie rzeczowe spłaty kredytu.

Zabezpieczyć kredyt już udzielony można za pomocą ustanowienia na rzecz banku zastawu na rzeczach ruchomych zastawcy z jednoczesnym pozostawieniem ich w posiadaniu zastawcy. Zastaw rejestrowy w odróżnieniu od zastawu na zasadach ogólnych może być ustanowiony na zbywalnych prawach majątkowych (np. na wierzytelnościach czy prawach z papierów wartościowych).

Umowę zastawu rejestrowego zawiera się na piśmie pod rygorem nieważności. Taka umowa powinna określać przedmiot zastawu w sposób odpowiadający jego właściwościom. Umowa zastawu rejestrowego wpisuje się do rejestru zastawów, który prowadzi sąd rejonowy właściwy dla miejsca zamieszkania zastawcy. Dopiero w chwili wpisania umowy do rejestru zastawów na podstawie postanowienia sądu powstaje zastaw. Na złożenie wniosku sporządzonego na formularzu do dokonanie takiego wpisu zastawca, bądź zastawnik ma 1 miesiąc od momentu zawarcia umowy zastawniczej.

W sytuacji gdy rzecz obciążana jest więcej niż jednym zastawem to zastaw ustanowiony wcześniej ma pierwszeństwo przed późniejszym, a o pierwszeństwie tych zastawów rozstrzyga dzień złożenia w sądzie wniosku o wpis zastawu. Inaczej jest w zastawie na zasadach ogólnych, gdzie zastaw powstały później ma pierwszeństwo przed prawem powstałym wcześniej.

Zastaw może być ustanowiony na maszynach, urządzeniach, zapasach, towarach lub ruchomościach stanowiących majątek osoby fizycznej dającej zabezpieczenie, z zaznaczeniem, że mogą być one przedmiotem obrotu, jak również posiadają określoną wartość majątkową.

Zabezpieczenie kredytu - zastaw na zasadach ogólnych

Zabezpieczenie kredytu polega na zapewnieniu bankowi zwrotu należności z tytułu udzielonych kredytów. Pomijając zasadniczą formę zapewniania spłaty kredytu w postaci zdolności kredytowej to zabezpieczenie kredytu sprowadza się także do zmniejszenia indywidualnego ryzyka kredytowego, czyli ryzyka wynikającego z braku spłaty pojedynczego zobowiązania.

Jednym z rodzajów prawnego zabezpieczenia kredytu jest zastaw na zasadach. Jest to powszechnie występujące zabezpieczenie rzeczowe spłaty kredytu.

Zabezpieczenie kredytu w tej postaci to możliwość ustanowienia przez kredytobiorcę zastawu na zbywalnych rzeczach ruchomych lub prawach, na podstawie którego bank będzie mógł dochodzić zaspokojenia z tej rzeczy, z pierwszeństwem przed wierzycielami osobistymi właściciela rzeczy. Nie ma tu znaczenia czyją własnością się stała rzecz z ustanowionym zastawem. Ma to znaczenie w przypadku kolizji między prawem zastawu a prawem wynikającym ze zobowiązania. W tej sytuacji rozstrzygnięcie jest na korzyść zastawu.

Zastaw na zasadach ogólnych ustanawiany jest poprzez zawarcie umowy pomiędzy bankiem a właścicielem rzeczy oddawanej w zastaw i wydanie rzeczy. Zastaw może także zabezpieczać wierzytelności przyszłe.

Zgodnie z art. 310 k.c. jeżeli w chwili ustanowienia zastawu rzecz jest już obciążona innym prawem rzeczowym, zastaw powstały później ma pierwszeństwo przed prawem powstałym wcześniej, chyba że zastawnik działał w złej wierze.

Przedmiot zastawu może być własnością kredytobiorcy lub osoby trzeciej. Obciążona zastawem rzecz powinna być wydana bankowi lub określonej osobie trzeciej. Wydanie rzeczy następuje poprzez jej wręczenie.

Zastaw może być ustanowiony na maszynach, urządzeniach, zapasach, towarach lub ruchomościach stanowiących majątek osoby fizycznej dającej zabezpieczenie, z zaznaczeniem, że mogą być one przedmiotem obrotu, jak również posiadają określoną wartość majątkową. 

Zabezpieczenie kredytu - blokada środków zgromadzonych na rachunkach

Zabezpieczenie kredytu polega na zapewnieniu bankowi zwrotu należności z tytułu udzielonych kredytów. Pomijając zasadniczą formę zapewniania spłaty kredytu w postaci zdolności kredytowej to zabezpieczenie kredytu sprowadza się także do zmniejszenia indywidualnego ryzyka kredytowego, czyli ryzyka wynikającego z braku spłaty pojedynczego zobowiązania.

Jednym z rodzajów prawnego zabezpieczenia kredytu jest blokada środków zgromadzonych na rachunkach . Jest to powszechnie występujące zabezpieczenie rzeczowe spłaty kredytu.

Blokada środków zgromadzonych na rachunkach to sytuacja, w której bank może wymagać od kredytobiorcy, aby utrzymywał na rachunku bankowym kwotę odpowiadającą pewnej części kredytu. Jeśli kredytobiorca nie spłaci kredytu w terminie bank na podstawie upoważnienia złożonego przez posiadacza rachunku bank ma prawo do:

• potrącenia wierzytelności, w sytuacji gdy blokada jest na rachunku w banku kredytującym,
• pobrania wierzytelności, w przypadku posiadania rachunku bankowego w innym banku.

Zabezpieczenie spłaty kredytu dokonane jest za pomocą złożenia oświadczenia o dokonaniu nieodwołalnej blokady określonej kwoty pieniędzy na rachunku bankowym kredytobiorcy, jak również poprzez złożenie przez posiadacza rachunku (gdzie znajduje się zablokowana kwota) upoważnienia dla banku do podjęcia określonych czynności prawnych w sytuacji niespłacenia kredytu przez kredytobiorcę.

Należy pamiętać, iż bank zapewnia sobie możliwości do kontroli wypłat z rachunku, aby wartość zabezpieczenia nie została zmniejszona na skutek błędu lub malwersacji.

Zabezpieczenie kredytu - gwarancja bankowa

Zabezpieczenie kredytu polega na zapewnieniu bankowi zwrotu należności z tytułu udzielonych kredytów. Pomijając zasadniczą formę zapewniania spłaty kredytu w postaci zdolności kredytowej to zabezpieczenie kredytu sprowadza się także do zmniejszenia indywidualnego ryzyka kredytowego, czyli ryzyka wynikającego z braku spłaty pojedynczego zobowiązania.

Jednym z rodzajów prawnego zabezpieczenia kredytu jest gwarancja bankowa. Gwarancja Bankowa najczęściej wskazana jest kredytobiorcom, który prowadzą działalność handlowa, bądź usługową w obrocie krajowym czy zagranicznym, gdyż pozwala umocnić swoja wiarygodność wobec kontrahentów.

Gwarancja bankowa to zobowiązanie się banku (tj. gwaranta) do zapłaty beneficjentowi gwarancji określonej kwoty wskazanej w gwarancji (sumy gwarancyjnej), w przypadku gdyby zleceniodawca gwarancji nie wywiązał się lub wywiązał się nienależycie ze swojego zobowiązania wobec beneficjenta. W stosunku gwarancyjnym zleceniodawca gwarancji jest dłużnikiem wobec swojego wierzyciela - beneficjenta gwarancji.

Treści gwarancji powinna zawierać rodzaj i zakres zobowiązania oraz warunki, które muszą być spełnione, aby mogła nastąpić wypłata z gwarancji. Cechą charakterystyczną gwarancji bankowej jest zabezpieczenie zobowiązania umowne ściśle do jej treści, zgodnie w której musi zawarta być określona kwota lub jej górna granica, gdyż do tej wysokości mogą nastąpić wypłaty z gwarancji.

Tak zdefiniowane gwarancje mogą być wystawiane w celu zabezpieczenia wierzytelności beneficjenta wynikającej z udzielenia kredytu, ale banki też udzielają gwarancji m.in. przetargowych (wadialnych), dobrego wykonania umowy, zwrotu zaliczki, zapłaty weksla, zapłaty rat leasingowych, zapłaty długu celnego czy zapłaty za dostarczenie towaru lub wykonania usługi. Zobowiązanie powstałe na skutek gwarancji bankowej ma charakter samoistny i nieodwołalny.

Dokładne warunki udzielania przez banki gwarancji bankowych i poręczeń zostały określone przez Komisję Nadzoru Bankowego w Zarządzeniu nr 4/98 z dnia 30 czerwca 1998 r. Zarządzenie to precyzuje m.in. formę oświadczenia wystawianego przez bank, elementy, jakie powinno zawierać zlecenie udzielenia gwarancji lub poręczenia, jak również dokumenty, które powinny być złożone w banku wraz ze zleceniem, i inne.

Zabezpieczenie kredytu - przewłaszczenie na zabezpieczenie

Zabezpieczenie kredytu polega na zapewnieniu bankowi zwrotu należności z tytułu udzielonych kredytów. Pomijając zasadniczą formę zapewniania spłaty kredytu w postaci zdolności kredytowej to zabezpieczenie kredytu sprowadza się także do zmniejszenia indywidualnego ryzyka kredytowego, czyli ryzyka wynikającego z braku spłaty pojedynczego zobowiązania.

Jednym z rodzajów zabezpieczenia kredytu jest przewłaszczenie na zabezpieczenie. Jest to forma zazwyczaj występująca jako zabezpieczenie przy kredycie samochodowym.

Zgodnie z umową zawartą między bankiem a kredytobiorcą, następuje przeniesienie przez kredytobiorcę na rzecz banku własności rzeczy ruchomych. W tej sytuacji za zgodą banku przewłaszczona rzecz zostaje przekazana do użytkowania kredytobiorcy do czasu spłaty kredytu. Przedmiot przewłaszczenia do tego momentu stanowi własność banku, natomiast sam fakt przewłaszczenia należy odnotować na oryginale dowodu zakupu tj. faktura, rachunek czy umowa sprzedaży.

Przedmiotem przewłaszczenia na zabezpieczenie może być także rzecz oznaczona co do gatunku lub zbiór rzeczy (np. towary w magazynie). Rzecz przewłaszczona powinna być w umowie należycie oznaczona pozwalająca tym samym na szybką jej identyfikację. Z kolei rzeczy oznaczone co do gatunku powinny być określone w umowie za pomocą ich rodzaju, jakości oraz wartości. Bank zobowiązany jest w tym wypadku do monitorowania wartości przewłaszczonych rzeczy. Pozwala to na podjęcie właściwych kroków w momencie obniżenia wartości danej rzeczy.

Z racji tego, iż rzecz przewłaszczona to własność banku to konieczne jest odpowiednie zaewidencjonowane w księgach rachunkowych obu stron. Przewłaszczona rzecz powinna być także ubezpieczona.